Klub gry w Awalé - Isẹ Ogiuro
Wstęp wolny!!!
Relacja i zdjęcia ze spotkań klubu gry w Awale.
Zapraszamy wszystkich chętnych na spotkania klubu gry w Awalé - Isẹ Ogiuro, jednej z najstarszych strategicznych gier planszowych świata z rodziny Mancala. Awalé ma wiele nazw i zasad gry, które różnią się w zależności od plemienia i kraju afrykańskiego.
W Edo State w Nigerii, w plemieniu Esan, skąd pochodzi Kingsley, podopieczny naszej Fundacji, gra nosi plemienną nazwę Isẹ Ogiuro i własnie według zasad Edo gramy w naszym klubie.
Wstęp wolny!!!!
Każda druga środa miesiaca, godz. 17.00 - 20.00.
Kino za Rogiem Cafe Rzeszów, ul. św. Mikołaja 6 w Rzeszowie.
Tutaj jest wydarzenie na Facebooku.
Instrukcja gry w Awalé - Isẹ Ogiuro
Film - Jak grać w Awale?
Klub graczy #Awale - Isẹ Ogiuro jest jednym z wielu filarów działalności Fundacji Człowiek taki jak TY, która ma na celu rozpowszechnianie kultury afrykańskiej i zrzeszanie jej sympatyków.
Awalé to szeroko rozpowszechniona gra afrykańska, która szybko zyskuje popularność na innych kontynentach.
Gramy na ręcznie robionych planszach, część z nich została przywieziona z Nigerii, część wyrzeźbiliśmy ręcznie w Fundacji z drzewa lipowego.
Nie znasz zasad? Nie martw się, szybko je poznasz i polubisz!
Spotkania naszego klubu to świetna okazja aby spędzić chwilę czasu w miłym towarzystwie, bez stresu, bez pośpiechu, porozmawiać o Afryce, posłuchać afrykańskiej muzyki, poznać tradycję i kulturę Afryki.
Ponadto Kino za Rogiem Cafe Rzeszów oferuje wspaniałą kawę i ciasta - warto spróbować.
Jest to jedna z najstarszych, wciąż rozgrywanych gier świata.
Masajowie mówią, że Awale została wynaleziona przez Sindillo, syna pierwszego człowieka, Maitoumbe, i pierwotnie nosiła nazwę Gesze.
Oto inna z legend o narodzinach Awalé: „Szli bardzo długo przez pustynię, aż doszli do krawędzi morza, a następnie zaopatrzyli się w skorupiaki i wrócili do swojej wioski. Po drodze zrobili dziury w piasku do przechowywania muszelek. Tak narodziła się gra: muszle w dziurach."
Przenośny model gry Awalé to dwie połówki drewna połączone zawiasami. Na każdej połówce znajduje się sześć otworów, zwanych domami, czasem po bokach są dodatkowe większe bazy na wygrane nasiona. Jednak, aby zagrać w Awalé, wystarczy jedynie wykopać 12 dołków w ziemi i mieć 48 nasion - tak też grają dzieci w biednych rejonach Afryki.
Nasiona są czasami zastępowane przez kulki lub kamyczki. Ale oryginalnie powinny byc to nasiona pochodzące z drzewa bonduckiego Caesalpinia. Wyglądają jak zielone oliwki, ale są mniej podatne na psucie.
Większość drewnianych geir Awalé powstaje w Grand-Bassam, pierwszej stolicy Wybrzeża Kości Słoniowej, około dwudziestu kilometrów na wschód od Abidżanu. Jeden z najstarszych istniejących Awalé jest wystawiony w Muzeum Narodowym Mali w Bamako w Mali. Prawdopodobnie pochodzi z XIXw.
Gra Awalé rozprzestrzeniła się na wiele krajów w Afryce, a następnie na Karaiby, dlatego znajdujemy dla niej wiele nazw: adi, adita-ta, adji-boto (owce, Ghana i Surinam), Awale (Wybrzeże Kości Słoniowej), awari, awele (Wybrzeże Kości Słoniowej i Ghana), Songo'o (Kamerun) Ayo ou Ayo-Ayo (Joruba, Nigeria), ourin, ourri (Cape Verde) oware ou Oware (Akan, Ghana), wari (Karaiby) itp. Często jest nazywany awari w języku angielskim.
Gra Awalé nie powinna być mylona z innymi grami z rodziny Mankala, takimi jak Bao, Nam Nam, W gehe (lub engehei) lub omweso (lub omweeso, Mweso). Mancala to wielka rodzina starożytnych afrykańskich gier typu „policz i złap”, w których kamyki, nasiona lub muszle są rozprowadzane w kubkach lub dołkach, czasem wykopanych w ziemi.
Zasady Awale
W Afryce funkcjonuje wiele zasad gry w Awalé. Zasady różnią się w zależnośći od kraju i plemienia.
W klubie gry w Awale należącym do Fundacji Człowiek taki jak Ty obowiązują zasady praktykowane w plemieniu Esan w Benin City w południowej części Nigerii. W tym języku gra nosi nazwę Isẹ Ogiuro.
A oto zasady:
- W Awalé może grać tylko dwie osoby, podobnie jak gra się w szachy. Jednak w przeciwieństwie do szachów, gracze muszą grać szybko, a publiczność może hałasować, śpiewać, omawiać ciosy.
- Każdy z graczy początkowo posiada sześć domów w swoim obozie, w każdym domu ma cztery nasiona. W sumie więc, w dwunastu otworach, znajduje się 48 nasion.
- Celem gry jest zdobycie jak największej liczby domów z obozu przeciwnika.
- Gracze siedzą naprzeciw siebie, jego obozem jest rząd sześciu domów, znajdujacy się po jego stronie.
- Poruszamy się przeciwnie do kierunku wskazówek zegara. Grę rozpoczyna dowolny gracz.
- Tura przebiega w następujący sposób: pierwszy gracz bierze wszystkie nasiona z dowolnego domu w swoim obozie, a następnie wysiewa je po jednym w każdym następnym domu w jego obozie, a następnie w domach w obozie przeciwnika. Jeśli ostatnie ziarno wpadło do zapełnionego juz domu, bierze znowu wszystkie nasiona i wysiewa do momentu, gdy ostatnie ziarno wpadnie do pustego domu.
- Po zakończeniu tury każdy gracz zbiera plon ze wszystkich domów w swoim obozie, jeśli suma ziaren równa się cztery.
- Jedyną sytuacją, w której gracz może zebrać plon z domu w obozie przeciwnika jest uzyskanie sumy czterech ziaren dokładnie w tym domu przecwnika, w którym wysialiśmy ostatnie ziarno swojejj tury. Jedynie wówczas możemy zabrać do siebie tę czwórkę.
- Należy więc kalkulować i rozpoczynać turę od tego domu w naszym obozie, z którego liczba nasion da nam taką liczbę ruchów, która skończy się uzyskaniem czwórki w domu przeciwnika.
- Należy również obrać taką strategię, aby samemu zebrać wszystkie czwórki z własnego obozu i nie pozwolić przeciwnikowi skończyć czwórką na naszej połówce - bo wówczas on tę czwórkę zabierze.
- Gra kończy się, gdy w obozie każdego z graczy zostały nie więcej niż cztery nasiona i gdy nie ma juz możliwośći uzyskania czwórki w jednym domu. Wówczas każdy z graczy zbiera plony ze swego obozu.
- Po zakończeniu gry układamy nasiona w domach, wypełniając najpierw domy w swoim obozie - każdy dom w obozie przeciwnika, w który wkładamy swoje nasiona jest nasz zdobyczny.
Zasady te są prostsze, niż się wydaje, a gra jest bardzo wciągająca i pełna emocji.
Na wzmiankę zasługują róznież zasady zwane „Abapa”, używane w turniejach i uznawane przez federację międzynarodową (Światowa Federacja Oware). Ten sposób gry różni się od powyżej opisanego liczbą zbieranych ziaren. W tej wersji zbiera się zawsze wszystkie dwa lub trzy ziarna z obozu przeciwnika po zakończeniu rozgrywanej tury. Jeśli ostatnie ziarno wpadnie do domu w obozie przeciwnika dając w sumie dwa lub trzy nasiona, gracz zbiera te dwa lub trzy nasiona i odkłada je na bok. Następnie patrzy na poprzedni dom: jeśli znajduje się w obozie przeciwnika i zawiera dwa lub trzy nasiona, zbiera te nasiona i tak dalej, aż dotrze do swojego obozu lub do domu, gdzie liczba nasion jest różna od dwa lub trzy. Konieczne jest „nakarmienie” przeciwnika, który nie może być "głodny": to znaczy, gdy nie ma on już nasion w swoim obozie, konieczne jest wykonanie ruchu, który rozsieje nasiona w jego domach i pozwoli mu na ruch. Jeśli nie jest to możliwe, gra się kończy, a gracz, który miał grać, przejmuje pozostałe nasiona.Grę można też zakończyć, gdy jeden z przeciwników zbierze 25 lub więcej nasion.
Komentarze